railAlert: “gebruik zelfsignalerende kortsluitlans is veilig, ook al is deze niet altijd zichtbaar in VIEW”
ProRail en stichting railAlert werken momenteel samen in een onderzoek naar het gebruik van gecertificeerde zelfsignalerende kortsluitlansen van drie verschillende leveranciers. Recent werd duidelijk dat bij het plaatsen van een zelfsignalerende kortsluitlans (ZKL) in een geïsoleerde spoorsectie op de vrije baan deze in het programma VIEW niet zichtbaar werd. De zichtbaarheid van deze ZKL is in dit geval ook anders dan gebruikelijk op het beeldscherm van de Treindienstleider. Onderzoek heeft uitgewezen dat dit te maken heeft met ontwerpkeuzes in de treinbeveiliging. Dit meldt Stichting railAlert, het kennisplatform voor arbeidsveiligheid op en rondom het spoor.
Hoe werkt een ZKL? Ten behoeve van de beveiliging is het spoor verdeeld in secties, waarin de spoorstaven ten opzichte van elkaar elektrisch zijn geïsoleerd. Alleen bij geïsoleerde secties wordt door het plaatsen van een ZKL spoorbezetting in de betreffende sectie gerealiseerd en gaan de seinen dus op rood. Hierdoor kan er door de treindienstleider geen rijweg worden ingelegd over deze werklocatie.
Als de ZKL – bijvoorbeeld de cliplans – van VolkerRail, wordt geplaatst, simuleert de lans een trein in de sectie, waardoor een bezet spoormelding wordt gecreëerd en de seinen op rood gaan. De sectie wordt direct geblokkeerd en spoormedewerkers kunnen hun werk veilig en efficiënt uitvoeren. Een ZKL is voorzien van een knipperend controlelicht. Dit geeft aan dat de lans een voldoende kortsluiting geeft en dus de toeleidende seinen op rood zet. Als dit licht gedoofd is of continu brandt, dan is de werking van de lans niet gegarandeerd.
De op afstand schakelbare ZKL van Dual Inventive, de ZKL 3000 RC, kan in de mobiele MTinfo 3000 applicatie worden gecontroleerd. Hiervoor hoeft de gebruiker niet fysiek het knipperende lampje op de lans te controleren.
Let wel, een ZKL werkt alleen bij een treindetectiesysteem met geïsoleerde spoorsecties. Het werkt bijvoorbeeld niet in een spoor beveiligd met een assentellersysteem of in NCBG-gebied. Gebruikers van VIEW kunnen in de applicatie in één oogopslag zien waar treinen zich precies bevinden, wat de vertraging is en van welk spoor ze zullen vertrekken.
Juiste plaatsing van ZKL essentieel
In de werkplekbeveiligingsinstructie (WBI) is aangegeven waar de ZKL geplaatst moet worden. Misplaatsingen van manuele ZKL’s leren dat oriëntatie soms lastig is, bijvoorbeeld in de nacht. Voor het handmatig plaatsen van de ZKL op de juiste locatie, is het daarom essentieel dat degene die de ZKL aanbrengt – de leider lokale veiligheid, de leider werkplekbeveiliging of de begeleider buitendienst gesteld spoor – zich op de locatie aan de hand van minimaal drie vaste infra-objecten goed oriënteert.
De blokkering door de ZKL zit wel degelijk in de harde primaire spoorbeveiliging (interlocking) en borgt dus een veilige werkplek in een geïsoleerde spoorsectie. Dit, ondanks dat de spoorbezetting op beeldschermen in bovengenoemde situatie niet altijd (VIEW) of anders (treindienstleider) zichtbaar is.
railAlert benadrukt dat VIEW mag worden toegepast om te controleren of een ZKL op de juiste locatie in een geïsoleerde spoorsectie is aangebracht. Het is daarbij echter wel van groot belang om de juiste werking van de manuele ZKL altijd aan de hand van het knipperende controlelampje op het apparaat te checken. De spoorbezetting van de op afstand schakelbare ZKL kan worden getoetst in de mobiele applicatie van de leverancier.
Voor het plaatsen van de ZKL op de juiste locatie is het dus essentieel dat degene die de lans aanbrengt zich op de locatie aan de hand van minimaal drie vaste infra-objecten goed oriënteert.
In een geïsoleerde spoorsectie geldt:
- VIEW mag worden toegepast om te controleren of een ZKL op de juiste locatie is aangebracht.
- De controle of de ZKL de juiste werking heeft, dient altijd geconstateerd te worden aan de
hand van het knipperende controlelampje op de manuele ZKL of in de mobiele applicatie
van de op afstand schakelbare ZKL 3000 RC. - De blokkering door de ZKL zit in de harde primaire spoorbeveiliging (interlocking) en borgt een veilige werkplek. Dit, ondanks dat de spoorbezetting op beeldschermen in bovengenoemde situatie niet altijd (VIEW) of anders (treindienstleider) zichtbaar is.
railAlert adviseert dat bij twijfel altijd contact gezocht moet worden met de bevoegd veiligheidsfunctionaris binnen de organisatie van degene die de ZKL plaatst.
ProRail heeft onderzocht op welke locaties in Nederland door ontwerpkeuzes in de treinbeveiliging een spoorbezetting niet zichtbaar is in VIEW en heeft daarvan een overzicht opgesteld dat via deze link op de website van railAalert kan worden gevonden.
Lees ook:
Zou het niet in de rede liggen om in assentellergebied een HandHeldTerminal als op de BetuweRoute te introduceren ?
Immers op die manier kan ook een veilige werkplek gegarandeerd worden. Sterker nog: dat proces is zelfs veiliger.