Schade aan ondergrondse kabels kan grote gevolgen hebben. Dat ondervonden we een aantal weken geleden in Alkmaar. Bij graafwerkzaamheden werden kabels geraakt, waardoor er problemen met een spoorbrug ontstonden. De uitvoerende partij had van ProRail weliswaar een overzichtskaart gekregen met de locaties van alle kabels in de grond, maar deze kaart klopte niet, waardoor er bij het graven kabels werden geraakt, met alle gevolgen van dien. Volgens Dennis Snijders, manager Rail van Adviesbureau TerraCarta, zijn dit soort problemen anno 2023 te voorkomen.

Kabels en leidingen kunnen gezien de huidige stand der techniek met een zeer hoge mate  van nauwkeurigheid, volledigheid en betrouwbaarheid (98 procent) in kaart worden gebracht, claimt het adviesbureau TerraCarta, dat is gespecialiseerd in kabel- en leidingopsporingsonderzoek. Het bedrijf heeft een proces ontwikkeld voor het in kaart brengen van de bestaande kabels en leidingen waarbij deze problematiek tot het verleden behoort. “We brengen
met onze werkwijze en apparatuur de bestaande kabels en leidingen in kaart, die we vervolgens gebruiken voor een maakbaar ontwerp. Stel dat we dat voor alle ‘spoorse’ kabels en leidingen in Nederland zouden moeten doen, dan kunnen we dat makkelijk in een tijdsbestek van tien jaar”, zegt Snijders. “Vervolgens moeten die kabels
alleen nog in de grond worden gelegd, maar dan wel met de kanttekening dat dat dan gebeurt zonder verassingen.”

De ervaring van het bedrijf met betrekking tot het in kaart brengen van kabels en leidingen gaat terug tot 1995. In de achterliggende jaren heeft TerraCarta een proces ontwikkeld dat betrouwbare en nauwkeurige liggingsgevens oplevert, van zowel langs lopende als kruisende kabels en leidingen. “Onze werkwijze begint met een deskstudie, waarna met grondradar en radiodetectie (EML) opnames worden gemaakt van de kabels en leidingen in een vooraf bepaald gebied”, vertelt Snijders. “Vervolgens worden deze gegevens geïnterpreteerd en tenslotte geverifieerd door middel van het graven van proefsleuven.”

‘Minder hinder, absoluut minimum aan faalkosten’

Snijders zegt dat de werkwijze van TerraCarta 70 tot 95 procent minder hinder oplevert, zodat er – als het gaat over onderzoeken in het spoor – minder buitendienststellingen nodig zijn. “Al onze werkzaamheden kunnen overdag en/of in treinvrije periodes van spooraannemers worden uitgevoerd. Dit geeft dus nagenoeg geen hinder”, zegt Snijders. “Doordat het proces bijzonder accuraat is, kunnen faalkosten tot het absolute minimum teruggebracht worden.”

In België heeft TerraCarta voor Infrabel het ondergrondse van het baanvak tussen Jabbeke en Oostende volledig in kaart gebracht en de eerste resultaten aangeleverd. “Dit was een opdracht in het kader van de uitrol van ERTMS”, aldus Snijders. “Die uitrol kan sneller plaatsvinden als je een goed beeld hebt van waar kabels en leidingen lopen. In België is ERTMS – of ECTS zoals men het daar pleegt te noemen – inmiddels op 54 procent van het hoofdspoor uitgerold. Het doel is om tegen eind 2025 de volledige Belgische spoorinfrastructuur van ETCS te voorzien.”

TerraCarta denkt met haar technieken de uitrol van ERTMS in Nederland ook te kunnen versnellen. “Hier willen we ERTMS uiterlijk in 2050 volledig geïmplementeerd hebben, al onderzoekt ProRail mogelijkheden om die uitrol al in 2040 of zelfs eerder voor elkaar te hebben”, weet Snijders. “Het accuraat in kaart brengen van kabels en leidingen is daarbij van groot belang. Uiteraard spelen we hier al een rol in dankzij onze jarenlange positie in de
railsector, maar dat kan altijd beter en efficiënter.”

Lees ook:

• ‘Innoveren en denken in stappen van vijf jaar kan uitrol ERTMS met jaren versnellen’
• Uitrol ERTMS gaat sneller in België, maar ProRail trekt eigen plan
• Met behulp van Digitale Drieling kan ERTMS versneld worden uitgerold
• Met draadloze assenteller op 5G kan ‘miljoenen euro’s worden bespaard’
• ProRail selecteert elf oplossingen voor testfase ERTMS ASAP