CAF en het Belgische OTIV zijn vorige maand begonnen aan een testprogramma voor geavanceerde rijhulpsystemen voor trambestuurders. Voor OTIV, leverancier van spoortechnologie voor autonoom rijden, betekent de samenwerking met CAF de volgende stap in de richting van de marktintroductie van dergelijke systemen, zeggen OTIV-oprichters Niels Van Damme en Sam De Smet.

Het testprogramma is aan de gang in de Spaanse stad Zaragoza en loopt nog tot aan het einde van het jaar. CAF en OTIV zullen er onder meer intelligente botspreventiesystemen testen en de zogeheten ADAS-functionaliteiten. ADAS staat voor Advanced Driver-Assistance Systems. De tests worden uitgevoerd in het kader van het Europese programma ‘Technologies for the Autonomous Rail Operation’ (TAURO). Dit programma valt onder de Gemeenschappelijke Onderneming Europese spoorwegen (EU-Rail), dat een geïntegreerde systeembenadering nastreeft voor het Europese spoorwegnet. Het lokale OV-bedrijf Tranvia de Zaragoza is bij de tests betrokken als partner.

“CAF en OTIV hebben het veilig en efficient laten rijden van trams als gemeenschappelijk doel. ADAS kan daar een bijdrage aan leveren”, aldus De Smet. “In de basis ondersteunt ADAS de bestuurder in het voorkomen van botsingen met andere verkeersdeelnemers. Daarnaast is deze technologie een belangrijke bouwsteen voor Automatic Train Operation (ATO) in stedelijke gebieden, waar het kan bijdragen aan het realiseren van kostenbesparingen en het opvoeren van de efficiëntie van het spoor.

Project in Nederland met NS en ProRail vormt opmaat

De samenwerking tussen beide partijen vloeit voort uit een project van OTIV in Nederland voor NS en ProRail, waarbij assistentiesystemen werden getest voor passagierstreinen op rangeerterreinen. Tijdens die proef werden sensoren voor beeldherkenning getest als ook sensorfusie. CAF heeft in het recente verleden nauw samengewerkt met NS op het gebied van AT en ATO over ATB. Zodoende kwam OTIV in beeld bij de Spaanse fabrikant.

“De mobiliteitssector als geheel zie je in de richting van ADAS en technologie voor autonoom rijden bewegen. Fabrikanten zijn daarbij opzoek naar andere bedrijven met een zekere expertise op dat vlak. Wij specialiseren ons in herkenningstechnologie, wat een belangrijk ingredient is voor de verdere uitrol van ADAS en ATO-technologieën”, zegt Van Damme.

OTIV legt daarbij het accent op spoorvervoer in complexe omgevingen, zoals stadscentra of industrieterreinen. Daar zijn de systemen en onderliggende algoritmes ook op afgestemd. In die omgevingen is het een vrij ongecontroleerd komen en gaan van allerlei andere verkeersdeelnemers, zoals wegvoertuigen, fietsers en voetgangers. Dat vraagt nogal wat van de herkenningssystemen, zo ook in Zaragoza.

“De achterliggende technologie moet in staat zijn om het gevaar te spotten en daarvoor heb je beste machine learning algoritmes nodig, om een zo betrouwbaar beeld van de omgeving op te bouwen. Daarnaast moet je goed nadenken over het soort sensoren dat je inzet voor een dergelijke proef in de stad, denk daarbij aan lidar, cameras en radar, en waar je deze monteert”, legt De Smet uit.

Het testprogramma in Zaragoza is tevens veel minder experimenteel van aard, omdat er gewerkt wordt met trams die hun reguliere dienstregeling rijden. Op die manier kunnen er praktijkgegevens opgehaald worden en kan de technologie stap voor stap praktijk-klaar gemaakt worden.

‘Spoor ideaal voor autonome technologie’

Om ADAS soepel en voorspelbaar te laten functioneren, is heel wat nodig. Vraag maar aan de autofabrikanten. Zeker in stedelijk gebied is er nog een wereld te winnen voor zelfrijdende technologie. Juist daarom zijn De Smet en Van Damme zo overtuigt van het spoor als usecase voor ADAS en ATO.

“Spoorvoertuigen rijden op rails en hebben daardoor letterlijk en figuurlijk minder bewegingsvrijheid van auto’s en vrachtwagens. Trams doen bijvoorbeeld maar twee dingen: stoppen en vooruit rijden”, zegt De Smet. “We geloven er heilig in dat ADAS en ATO essentieel zijn in het bewerkstelligen van de modal shift naar het spoor. Mobiliteit in de toekomst valt of staat met een vorm van vervoer die snel, efficient en op een duurzame manier grote aantallen mensen en goederen kan transporteren. Het spoor is daar de perfecte kandidaat voor, zeker met assistentiesystemen en technologie voor autonoom rijden.

OTIV is een partner van zusterpublicatie RailTech.com, waar je het verhaal eerder kon lezen.