2022 was een bewogen maar ook vruchtbaar jaar voor de spoorsector. Vanuit de Tweede Kamer en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat werden er heel wat ingrijpende beslissingen genomen: van ongekende miljarden-investeringen in het spoornetwerk tot een wisseling van de wacht bij ‘s lands grootste vervoersbedrijf. Het spoor was een bijna wekelijks terugkerend onderwerp in politiek Den Haag – in de vorm van moties, debatten en bestuurlijke beslissingen.

Om maar even met het ministerie van IenW te beginnen: op maandag 10 januari 2022 werd CDA’er Vivianne Heijnen door Koning Willem-Alexander geïnstalleerd als staatssecretaris van het belangrijkste overheidsinstituut met betrekking tot de spoorsector. SpoorPro kreeg al snel de kans om Heijnen op haar werkkamer op het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat te interviewen. Daar geven wij in het nieuwe jaar graag opnieuw gehoor aan. Op woensdag 11 januari 2023 gaan wij wederom in gesprek met de staatssecretaris.

Spoorwoordvoerders

Vlak na de aanstelling van Heijnen als staatssecretaris maakten de politieke partijen in Den Haag bekend wie namens hun electoraat het woord zou gaan voeren met betrekking tot het spoorbeleid. Fahid Minhas werd dat namens de grootste coalitiepartij VVD. Namens het CDA werd dat uiteindelijk bestuurder Harry van der Molen en D66 schoof Lisa van Ginniken naar voren. Bij ChristenUnie werd het Stieneke van der Graaf.

Nog zichtbaarder bleek de oppositie tijdens de vele (commissie)debatten in de Kamer over het spoor. Chris Stoffer (SGP), Kauthar Bouchallikht (GroenLinks) en Barry Madlener (PVV) wierpen zich daarbij op als politiek klankbord namens de oppositie voor de spoorsector. Het meest zichtbaar was ongetwijfeld Habtamu de Hoop van de PvdA.

Tegenover SpoorPro wenst Habtamu dat we in het nieuwe jaar het openbaar vervoer weer als basisrecht gaan zien. “Zodat iedereen mee kan doen”. Madlener voegt daar aan toe dat hij hoopt dat er minder uitval van treinen zal zijn in 2023. “De NS als nationale spoorwegen, veiligheid op het spoor en ook sociale veiligheid en meer werkplezier voor NS-personeel”.

Wouter Koolmees

Een andere spoorwissel binnen politiek Den Haag is de aanstelling van ex-minister Wouter Koolmees (D66) als nieuwe directeur van NS. De reacties waren aanvankelijk van wisselende aard, zo bleek na een inventarisatie van SpoorPro binnen de spoorsector en de Tweede Kamer. Maar gezegd mag worden dat Koolmees – in bestuurlijke zin – de trein zeker nog niet heeft gemist. Koolmees is naar eigen zeggen een fervent treinreiziger en pakt dagelijks vanaf Rotterdam Centraal het openbaar vervoer naar de Laan van Puntenburg, alwaar het hoofdkantoor van NS is gevestigd.

Spoorinvestering

Het grootste politieke spoornieuws kwam richting het einde van het jaar, op 14 november. Toen maakte het kabinet Rutte IV en het ministerie van IenW bekend om maar liefst 7.5 miljard euro te investeren in de infrastructuur. De helft van die investering wordt gereserveerd voor onder andere nieuwe spoorlijnen, het optimaliseren van bestaande verbindingen en het stroomlijnen van aanverwant (openbaar) vervoer.

“De toewijding die het rijk met deze investeringen toont is historisch en ongelooflijk goed nieuws. Zonder efficiënt, snel en duurzaam openbaar vervoer is het bouwen van meer woningen en ruimte om te werken niet mogelijk”, zei ProRail-CEO John Voppen daar toen over.

Dankzij de politieke miljardeninvestering in het spoor kan de Noord/Zuidlijn worden verlengd tot aan Schiphol en Hoofddorp. Daardoor kan het miljardenproject Zuidasdok doorgang vinden en de Amsterdamse metro worden doorgetrokken naar Amsterdam Haven-Stad, een nieuwbouwproject waar tienduizenden woningen moeten verrijzen. In Utrecht kan men zich verheugen op een ondergrondse tramlijn tussen Utrecht Centraal en Nieuwegein en in Rotterdam is een nieuwe brug – met tramverbinding – gepland tussen Rotterdam-Noord en Zuid.

De vier provincies Flevoland, Friesland, Drenthe, Groningen zijn het – in overeenstemming met het huidige kabinet Rutte IV – definitief eens geworden over de financiering van de gemeenschappelijke projectorganisatie voor de Lelylijn. Alle investeringen in het spoor zijn terug te lezen in ons bericht daarover.

2023

2023 wordt een jaar waarin er meer dan ooit uitdagingen te omarmen zijn binnen de spoorsector. Zowel positieve veranderingen – in de zin van meer investeringen in het spoor – alsmede de vele uitdagingen waar wij als SpoorPro onze vakgenoten dagelijks over berichten. Er zijn nog vele stops te maken alvorens de eindstations in zicht zijn. Belangrijker is dat steeds meer politici inzien hoe belangrijk, groen en levensvatbaar de spoorsector eigenlijk is. Daarin investeren is investeren in de toekomst van Nederland en op het Europese vasteland. Duurzaamheid en welvarendheid gaan daarbij hand in hand.

Namens de redactie van SpoorPro wensen wij iedereen een knallend uiteinde en een heel Spoors Nieuwjaar!

Is getekend,

Kenneth Steffers

Lees ook:

• Kabinet steekt miljarden in infrastructuur, veel geld naar spoorbouw
• Wisselende reacties op benoeming Koolmees als nieuwe topman NS
• Wouter Koolmees nieuwe president-directeur bij NS
• “Flexibele investeringen in het spoor zijn nodig om toekomstbestendig te blijven”
• Dit zijn de nieuwe spoorwoordvoerders in de Tweede Kamer