Vakbond FNV Spoor: ‘Debacle HSL een les voor de toekomst’
Volgens de FNV was het debacle rond de hogesnelheidslijn (HSL) tussen Amsterdam en Rotterdam te voorkomen geweest. De vakbond heeft altijd gewaarschuwd voor de risico’s en pleit er voor om de bouw én het beheer van het spoor in Nederland voortaan bij spoorbeheerder ProRail te laten.
“Er wordt door verschillende partijen vol ongeloof gereageerd op de problemen die zijn ontstaan op de HSL. De conclusie die de media trekken is kort en duidelijk: het project is uitgegroeid tot een ramp van formaat.” Dat schrijft vakbond FNV Spoor in een persbericht.
Vanwege constructiefouten in viaducten op meerdere plekken op het traject kunnen de treinen niet op hoge snelheid rijden. Hierdoor is de dienstregeling onvolledig en loopt het treinverkeer ernstige vertraging op. FNV vindt het “zeer onterecht De vakbond vindt het zeer onterecht dat ProRail nu van verschillende partijen verwijten krijgt. De problemen rond de HSL zijn begonnen bij de politiek die niet wilde luisteren naar waarschuwingen en goed bedoelde adviezen.”
De HSL is gebouwd in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, destijds nog Verkeer en Waterstaat geheten. De verantwoordelijkheid voor de uitvoering lag bij Rijkswaterstaat (RWS). RWS heeft de viaducten door verschillende aannemers laten bouwen.
Infraspeed beheert, ProRail controleert
Het ministerie heeft op haar beurt een aannemer ingeschakeld voor het aanleggen van het spoor en andere voorzieningen: het consortium Infraspeed, bestaande uit de koninklijke BAM Groep, Siemens en Fluor. Dit consortium werd gecontracteerd voor het ontwerp en aanleg van de bovenbouw: de rails, de bovenleiding, de geluidsschermen, de treinbeheersing en de communicatiesystemen. Sinds voltooiing van alle bouwwerkzaamheden is het spoorbeheer van de HSL overgegaan naar ProRail, maar voor de uitvoering van het onderhoud van de HSL blijft Infraspeed tot en met het jaar 2030 verantwoordelijk.
ProRail is daar zelf duidelijk over op haar website: “Het dagelijks beheer, inclusief onderhoud en storingsherstel, is in handen van Infraspeed BV. Ook zijn zij verantwoordelijk voor zaken als storingsherstel en prestatiemanagement.” ProRail draagt dus niet de dagelijkse zorg voor onderhoud op de HSL-Zuid. “Wel controleren wij of Infraspeed de afspraken met het ministerie goed nakomt. Dat doen wij in opdracht van het ministerie. Wel zijn wij verantwoordelijk voor de verkeersleiding, de capaciteitsverdeling en de organisatie bij calamiteiten.” Onder dat laatste valt nu het instellen van de snelheidsbeperkingen vanwege de gerezen problemen met de viaducten op het traject.
FNV Spoor vindt dit een nodeloos ingewikkelde, niet functionerende constructie. “Wij hebben altijd gewaarschuwd voor deze constructie waarbij verschillende private partijen worden ingeschakeld”, stelt de vakbond nu. “De zorgen werden vooraf, maar ook nadat de HSL in gebruik werd genomen, gedeeld met de politiek. Tot nu toe sprak de vakbond tegen dovemansoren.”
Overname met ‘verborgen gebreken’
Inmiddels is ProRail gevraagd om de rol van toezichthouder over te nemen van RWS, zo schrijft de FNV. “Om de ‘verborgen gebreken’ die nu aan het licht komen te herstellen moet ProRail veel maatregelen nemen. Zoals bijvoorbeeld het plaatsen van schermen op het viaduct over het Hollands Diep. Hierdoor kan de trein bij hogere windsnelheden toch veilig blijven rijden. Dit herstelproces zorgt voor vertragingen. FNV Spoor betreurt alle problemen, maar snapt dat ProRail maatregelen moet nemen. Veiligheid gaat boven alles.”
De vakbond neemt dan ook stelling te faveure van ProRail. “FNV Spoor was en is van mening dat alle spoorlijnen en bijbehorende infrastructuur door ProRail moet worden aangelegd, onderhouden en beheerd. Alleen zo kunnen we dit soort fouten in de toekomst worden voorkomen. De vakbond hoopt dat dit een les is voor de toekomst.”
Lees ook:
- ‘Verkeerd geslagen heipalen oorzaak problemen HSL-Zuid’
- Verdere snelheidsbeperkingen op HSL tussen Amsterdam en Rotterdam
- Punctualiteitsscore van 94 procent op HSL ‘nooit haalbaar’
- HSL bij Rijpwetering acht centimeter opgeschoven
- Constructiefouten in liefst 10 viaducten op HSL-tracé
- Eurostar/Thalys pas in zomer 2024 op volle snelheid langs Rijpwetering
- Ontwerpfout in viaduct zet streep door HSL-vertragingsdoelstelling NS en ProRail
Een les voor de toekomst? Welke toekomst? Er gaan echt geen nieuwe spoorlijnen meer gebouwd worden. Na het debacle van de Betuweroute en HSL-Zuid heeft politiek Den Haag er de buik vol van en gaat echt geen nieuwe miljardenprojecten in de steigers zetten. En mocht er nog een sprankje hoop bestaan m.b.t. de Lelylijn, dan zal het drama dat zich inmiddels rond het ERTMS-project voltrekt er voor zorgen dat de politiek helemaal klaar is met het hele spoordossier.
Ik hoop dat er snel nieuwe verkiezingen komen. Want met een links-progressief kabinet hebben we nog hoop dat er meer spoorlijnen op een goede manier tot stand komen. Met die rechtse klootzakken die nu aan het formeren zijn, zie ik het inderdaad niet gebeuren.
Boris, nieuwe verkiezingen als dé oplossing. Links en rechtse klootzakken bekt lekker. Denk dat het beter is je pleidooi te staven met voorbeelden inclusief de stemverhoudingen.
Is links/rechts polarisatie productief om een les te trekken uit gebeurtenissen?
Ik denk dat er beter eens gekeken kan worden naar de negatieve effecten van aanbestedingspolitiek, ook rond geprivatiseerde bedrijven die puntje bij paaltje niet failliet mogen gaan en de lasten alsnog bij de belastingbetaler komen nadat de lusten met allerhande winstnemingen al zijn “afgeroomd”. Zo krijgt de belastingbetaler twee keer ellende: kwaliteit deugt niet en hij draait alsnog voor de schade op.