Zoals te doen gebruikelijk kopieerden veel media het bericht waar RTV Rijnmond van de week mee kwam. SpoorPro publiceerde al in februari over – onder meer – de dwarsliggers in de Rotterdamse Willemsspoortunnel en stelde daarin dat – opnieuw onder meer – urine de houten dwarsliggers had aangetast. Volgens de berichtgeving van deze week blijken de dwarsliggers niet aangetast, maar gekrompen… “Nonsens”, zegt ir. Eric D. de Munck, manager van branchevereniging Centrum Hout.

RTV Rijnmond citeert een medewerker van ProRail, waarna werkelijk de traditionele massamedia het bericht ‘en masse’ overnemen. “Hout krimpt helemaal niet in de lengte, ook niet onder invloed van ammoniak”, zegt De Munck. “Ammoniak kan hout laten zwellen en na lange tijd kan het weliswaar krimpen, maar dan alleen in de breedte en dit geldt dan ook nog alléén voor naaldhout. Maar dwarsliggers, ook wel spoorbielzen genoemd, worden gemaakt van loofhout. Vroeger gebruikte men hiervoor veelal eiken en de laatste decennia is het Azobé. En die houtsoort kan heel goed tegen urine, want welke houtsoort gebruikt men speciaal voor stallen? Juist, Azobé!”

Als voorvechter van hout, maar ook als gepassioneerde hout(bouw)deskundige die bijzonder thuis is in milieuprestaties, circulariteit, bio-gebaseerde materialen en innovatie in de bouw, grond-, weg-, water- en spoorbouw stuitte het De Munck deze week tegen de borst dat er verkeerde eigenschappen aan de houten spoorbiels werden verbonden. “Als de houten biels vervangen moet worden wegens slijtage, zeg dat dan. Maar gebruik ‘gezeik’ niet als argument om over te schakelen naar een betonnen variant”, stelt De Munck.

‘RTL4 haalt er een uroloog bij’

De ingenieur in bosbouw en tropische bosbouw vindt het op zichzelf al vreemd dat er voor beton en kunststof gekozen wordt, zeker in de specifieke omstandigheden van de Willemsspoortunnel. “Beton is poreus en voortkomt dus de indringing van urine niet. Je kunt je zelfs voorstellen dat die urine de stalen wapening kan aantasten. En ja, dan hebben we nog de innovatieve kunststof dwarsligger. Hiervan is helemaal nog niet bekend wat de invloed van urine erop is, ook al is dat mogelijk in een proefopstelling wel ‘getest’. Maar zo’n test kost tijd, veel tijd.”

De Munck stelt dat de berichtgeving over de door urine gekrompen spoorbielzen niet alleen feitelijk onjuist is, maar dat de massamedia “een dergelijk wetenschappelijk onverantwoord bericht” zomaar overnemen, daar begrijpt hij helemaal niets van. Lachend: “RTL4 doet nog haar best en haalt er zelfs een deskundige bij, een uroloog! Die mag dan verstand hebben van urine, van hout dus niet. Kortom: dramatisch. Liever hadden deze zichzelf respecterende media zich verdiept in de materie, al is het maar even. Dan kom je erachter dat hout een ware opleving doormaakt. Om maar even in het spoor te blijven: kijk naar de prachtige overkappingen van Rotterdam CS, station Assen, Ede-Wageningen en straks ook Dordrecht. Alle gemaakt van schitterende én duurzame houtconstructies. En doel ik op de duurzaam in de breedste zin van het woord. Het is niet alleen duurzaam, het gaat ook nog eens langer mee dan de meeste andere (bouw)materialen.”

“En let op”, besluit De Munck, “de houten spoorbiels keert straks ook weer terug. In Frankrijk is het al zover, daar worden weer heel veel houten spoorbielzen gebruikt.”

Lees ook:

• Karwei in Willemsspoortunnel loopt gesmeerd: vóór op schema
• ‘The Lady’ weer aan de slag in Rotterdamse Willemsspoortunnel
• ‘The Lady’ pakt dwarsliggers in Willemsspoortunnel aan
• Dwarsliggers Willemsspoortunnel vervangen: ‘plasprobleem’ straks verleden tijd
• ProRail smeert werk aan bovenleiding Willemsspoortunnel uit over drie nachten
• VolkerRail rondt werkzaamheden Willemsspoortunnel af
• Spoor Willemsspoortunnel vermoedelijk aangetast door urine