Het OV in Nederland dient te herijkt te worden. Men moet gaan naar meer samenwerking en integratie, ipv concurrentie en versnippering, want de reiziger dient centraal te staan en niet een (buitenlands) OV bedrijf. Men heeft marktwerking geintroduceerd, terwijl men eigenlijk iets anders wilde: bedrijfseconomisch werken. Dat laatste is nog steeds mogelijk: kijk naar ons drinkwater. Dat is zeer goed en heel goedkoop. OV dient als ons drinkwater te zijn.

Maar de versnippering begint al bij de verschillende bedrijfsbelangen en weerstand tegen verandering. Zo biedt ProRail hevige weerstand tegen een meer dienstbare rol als ZBO, terwijl men zich kan afvragen of kwaliteit/prijsverhouding voor beschikbare mobiliteitsbudget wel goed genoeg is. Infrabel kan bijvoorbeeld 3x goedkoper elektrificeren (per km en zelfs tegen hogere specs van 3kV). En regionale spoorvervoerders willen graag het HRN op ipv NS. Allemaal zaken waar de reiziger niks aan heeft.

De overheid (concreet de minister) moet weer de regie in handen nemen, net als bij het woningtekort. En samenwerken met die andere minister. En net als bij de woningmarkt is door het gebrek aan regie is de reiziger niet geholpen, maar hebben (markt)partijen wel (onnodig groot) financieel voordeel gehaald. En deze partijen hebben eigenlijk niet zoveel belang bij een integraal vervoerssysteem, omdat dat voordeel door de regiefunctie ge-herinvesteerd moet worden in het OV (en niet wordt uitgekeerd)

Mobiliteit in Nederland moet anders worden georganiseerd. Goedwerkende systemen moeten worden uitgebreid. En er moet meer samenwerking zijn om het mobiliteitsvraagstuk op te lossen ipv concurrentie. Concurrentie moet niet worden verward met integraal bedrijfsmatig werken. In het VK is er veel concurrentie op het spoor met heel veel spoorbedrijfjes, maar werkt men niet kosteneffectief of bedrijfsmatig op te kleine schaal. Nederland is voor personenvervoer ook te klein voor veel bedrijfjes.

De structuur van het OV moet in NL anders om integraler OV te kunnen bieden. Binnen de westelijke, hoogstedelijke Randstad is metro/lightrail de backbone van het OV, met hoge frequenties (liefst ATO zoals in Lille). Sommige lijnen van het hoofdspoor kunnen door de vervoerskarakteristiek ook worden omgebouwd tot metro. Dat heeft dan een goede aansluiting op HOV/BRT, bus en tram. Buiten de Randstad gaan de regionale lijnen terug naar de NEDERLANDSE Spoorwegen, die dus weer heel NL gaat verbinden.

Die regionale lijnen moeten dan goed aansluiting bieden (hubs) op de IC- en internationale lijnen en rijden volgens frequenties van PHS en lager. NS moet dan wel een plattere, servicegerichte organisatie krijgen, ipv vasthouden aan de pyramide uit het tijdperk van de stoommachine. Spoordochters van buitenlandse (staat)bedrijven of investeerders worden vriendelijk bedankt en mogen helpen de problemen op te lossen in hun eigen land (net als NS zich heeft teruggetrokken uit enkele buitenlanden)

Men zou zsm de N/Z-lijn moeten doortrekken tot Hoofddorp, de ring van A’dam sluiten. Ook metrolijn naar Zaanstad via een apart station Havenstad en IJmeerlijn bouwen (het is van de zotte dat de grootste voorstad van A’dam vooral via de snelweg is verbonden). Zo kunnen de A4, A5, A9, A10, A6 en A1 worden ontlast en loopt regio A’dam niet vast. Ook rond R’dam/DenHaag zou men de metro/lightrail kunnen uitbreiden. Hoogwaardige en hoogfrequente verbindingen met hubs zijn goed alternatief voor auto.

In de ring rond de Randstad zou men nog tram kunnen aanleggen (zoals in Utrecht), maar geen metro. En daarbuiten is BRT/HOV de backbone voor stedelijke netwerken. Buiten de Randstad, en vooral buiten de ring rond de R’stad, kan men Automatic Train Operation en spitsstroken toepassen. Denk aan A4 Zoomland-Markiezaat, A67, A2 onder Eindhoven, A76 Kerensheide-Ten Esschen, A58, A73 Zaarderheiken-Tiglia, N18, N50. En nog een paar stukjes nieuw zoals A15 Bemmel – Zevenaar, N35 om Marienheem.

Kijk hoe andere landen hun mobiliteit organiseren zoals Zwitserland. En steden als Stockholm bouwen hun metrosysteem langzaam maar gestaag uit waardoor het 1,2 tot 1,5 miljoen mensen per dag vervoert en de stad veel minder congestie heeft. Vancouver is 10 jaar later begonnen met metro/skytrain, maar heeft inmiddels 60% meer netwerk dan A’dam. Met Deltaplan 2035 kan men goed uitleggen dat men beter nu voor de lange termijn investeert en veel problemen met files, vuile lucht, geluidshinder oplost.

@Pat_Rick Helaas levert het OV maar een marginale bijdrage aan de mobiliteit als je bedenkt dat in de Randstad amper 10% en daarbuiten nog geen 5% van de vervoersbewegingen met trein, tram of bus plaatsvindt. Dat is al decennia zo en de dalende tendens heeft zich sinds corona alleen maar verscherpt. Er zal veel extra geld nodig zijn om het huidige niveau nog enigszins in stand te houden, substantiele uitbreidingen zijn nauwelijks denkbaar.

@Marc: precies. Het aandeel van het OV moet omhoog en dat kan makkelijk, want het aandeel was voor de pandemie hoger. En daar bovenop kan het OV nog aandeel winnen. Dat laatste is ook nodig om Nederland bereikbaar te houden, want het beroepsgoederenvervoer heeft nu al last van te veel files en het verkeer wordt als maar meer. De Randstad is al veel te vol en nog meer wegen aanleggen is nog een slechtere business case dan vergroting capaciteit OV.

Of hoe wil jij het verkeer gaande houden?

@Pat_Rick De realiteit is dat de overgrote meerderheid van de Nederlanders helemaal niet met het OV wil reizen. Het is duur, onbetrouwbaar en langzaam. Ze willen niet naast vreemden zitten, in colonne over perrons en door stations marcheren en een half uur of langer op een aansluitende bus of trein wachten. Liever af en toe een half uurtje in het comfort van je eigen auto in de file staan dan je als reiziger aan de grillen van de spoorwegen over te leveren. Het fenomeen OV stoot hen gewoon af.

@Marc: de wachttijden nemen gigantisch toe als de bezettingsgraad van de wegen de 100% nadert (zie wachtrijtheorie): een paar extra mobilisten heeft dus een grote impact. Dus wat als het geen half uurtje, maar een uur of 1,5 uur extra is? Dan is de boel al vastgelopen en dat moet je niet willen. Goed dat andere mensen wel voortuitdenken om meer mensen met een beter OV te laten reizen