Blerick beleeft de cementloze perronwand van Bosch Beton
Bosch Beton is sinds 2020 actief als leverancier van perronwanden aan aannemers die voor ProRail stations, tunnels en viaducten bouwen en onderhouden. Toen ProRail een proef uitschreef voor het ontwikkelen van cementloze perronwanden, besloot Bosch Beton direct om mee te doen. “Ons bedrijf heeft verduurzaming hoog in het vaandel staan”, zegt marketingspecialist Frans-Jaap Moree van de Barneveldse onderneming. “Wij hebben zelfs onze oude fabriek ‘opgegeten’ in het kader van recycling en circulariteit.” Ondertussen staan de duurzaam geproduceerde perronwanden alweer bijna een jaar op proef in het station van Blerick.
Wat er nou zo anders is aan deze keerwanden? Normaal gesproken worden keer- en perronwanden gemaakt van beton. Het belangrijkste ingrediënt van beton is cement. Dat is het bindmiddel dat een of meer toeslagmaterialen zoals zand, grind of graniet bij elkaar houdt. De cementindustrie is evenwel de op één na meest vervuilende industriële sector, goed voor circa zes tot acht procent van de totale menselijke CO2-uitstoot. En beton is na water het tweede meest geconsumeerde product in de wereld. Er is dus een wereld te winnen als je cement weet te vervangen door een ander, even goed en sterk bindmiddel.
Cement bestaat uit gemalen kalk, dat wordt vermengd met silicium-, ijzer- en aluminiumoxides. Dit mengsel wordt in veel gevallen verbrand bij een temperatuur van ongeveer 1.450 graden Celcius, hetgeen dus gepaard gaat met een enorme CO2-uitstoot. Daarna wordt het halfproduct dat eruit ontstaat, de zogenaamde klinker, gekoeld en gemalen tot cement. “We proberen in steeds mindere mate gebruik te maken van cement”, zegt accountmanager Erik Mulder. “Per project willen we kijken we wat er gevraagd wordt en daar passen we de dimensionering op aan. Waar we met minder cement toe kunnen, doen we het natuurlijk, maar er zijn ook projecten waarvan de keerwanden een enorme belasting aan moeten kunnen en dan neem je natuurlijk geen risico’s. In algemene zin zijn we wel zo ver dat we voor de infra keerwanden het cementaandeel al tot 50 procent hebben weten te reduceren, waar het eerst 70 procent was.”
In Blerick staan een aantal cementvrije perronwanden
Voor station Blerick leverde Bosch Beton perronwanden waar helemáál geen cement in zit. Het bindmiddel dat we voor het beton van die perronwanden hebben gebruikt bestaat onder meer uit geopolymeer”, vertelt Mulder. “Het Blerickse perron is 335 meter lang en bestaat nu uit perronwanden met een duurzamere betonreceptuur, waarin gedeeltelijk cement gebruikt is, en een aantal meter cementloze perronwanden. We hebben ons eigen laboratorium met betontechnologen, dus we hebben een fiks aantal proeven uitgevoerd met deze nieuwe recepturen van beton. Gaandeweg raakten we ervan overtuigd dat we een hoogwaardig product hebben ontwikkeld.”
In afwachting van de proef in Blerick gaat Bosch Beton door met het ontwikkelen van nieuwe betonformules. “Onze betontechnologen kennen heel exact de eigenschappen van alle bestanddelen en ze rekenen alles door. Als het gaat om nieuwe betonrecepturen met gebruik van cement, kunnen we in combinatie met onder andere het type wapening een minimale ontwerplevensduur vaststellen. Bosch Beton heeft ‘standaard’ keerwanden met een minimale ontwerplevensduur van 50 of 100 jaar. Dat is wel afhankelijk van de toepassing en omstandigheden ter plaatse natuurlijk. Met het nieuwe cementloze product is dat allemaal nieuw natuurlijk, vandaar ook dat ze in een ‘proeftuin’ liggen.”
‘Ook voor ons een mooie test’
Gedurende de testperiode in Blerick wordt bekeken hoe deze perrondelen zich houden onder de zware druk en de trillingen die het treinverkeer met zich meebrengt, alsmede de wisselende weersomstandigheden en het gebruik van zout bij sneeuw of bevriezing. “Perronwanden krijgen flink wat druk te verduren”, stelt Mulder. Zowel vanaf spoorse zijde als vanaf de perronzijde. En dat dag in dag uit, jaar in jaar uit. Dus ook wij zijn heel benieuwd hoe ze zich zullen houden over de jaren heen.”
ProRail bepaalt samen met de leveranciers wanneer de proefkeerwanden uit het perron worden gehaald en vervangen worden door reguliere keerwanden. “Dan gaan ze onderzocht worden op hun staat”, vertelt Mulder. “Met name aan de onderkant, het deel dat in de grond zit. Hoe heeft het beton zich daar gehouden? Is het nog in goede staat, is het afgebrokkeld of zitten er scheurtjes in, al zijn het maar haarscheurtjes? Op basis daarvan zal worden besloten óf en met welke cementloze keerwand men verder gaat. Niet alleen voor ProRail, maar ook voor ons is dit een mooie test. Wij zijn ook benieuwd. Als dat uitpakt zoals we hopen en verwachten hebben we natuurlijk een product voorhanden dat we voor veel meer toepassingen kunnen gaan gebruiken.”
Lees ook:
