In Nederland worden jaarlijks honderden nieuwe wissels geplaatst, de positionering is een combinatie van meten, hoofdrekenen en het plaatsen van een spoormal. De kans op fouten is hierdoor relatief hoog, net als de kosten en de gevolgschade. Het WPS (Wissel Positionering Systeem) van Rail1435 moet hier verandering in brengen. 

Wanneer een nieuw wissel op de verkeerde plek komt te liggen, is vaak niet duidelijk hoe het komt en wie er voor verantwoordelijk is. Ingenieursbedrijf Rail1435 uit Baarn ontwikkelde een systeem om wissels sneller, nauwkeuriger en veiliger te bouwen. Sinds kort is dit elektronische Wissel Positionering Systeem (WPS) via leverancier van spoormaterialen Alom Railway Engineering & Supply te koop.

Op het zicht

“Het is een stuk gereedschap dat je in het wissel spant. Een aan de voorkant en een aan de achterkant. In het midden van iedere klem staat een prisma waarmee je een vast meetpunt zichtbaar maakt zodat je het kunt laten corresponderen met de op de tekening aangegeven coördinaten”, legt Pascal van der Zwalm van Rail1435 uit. “Tot nu toe werd dit op het zicht gedaan en moest de landmeter zelf meten en berekenen waar het wissel moest komen te liggen.”

“Voor de positionering van wissels wordt in het ontwerp gebruik gemaakt van een aantal niet zichtbare theoretische punten. Het nauwkeurig positioneren van wissels is afhankelijk van de kennis en kunde van de landmeter. Landmeters hebben vaak veel werk om een wissel op de juiste locatie te positioneren, waarbij de nauwkeurigheid niet altijd constant is. WPS maakt de theoretische punten zichtbaar in het wissel waardoor het op enkele millimeters nauwkeurig kan worden gebouwd. Daarnaast zorgt het voor een uniform systeem voor het bouwen en monitoren van wissels.”

Volgens Van der Zwalm gaat het leggen van een wissel twee tot vijf keer per jaar mis. Het herstellen van zo’n fout kost al snel tienduizenden euro’s. Meetfouten als deze zorgen voor veel onrust op de bouw, dure vertragingen en dat heeft grote gevolgen voor de rest van het oplevertraject. Een set met klemmen kost circa 5.000 euro. Een investering die volgens Rail1435 snel is terugverdiend. Want naast het voorkomen van faalkosten levert de toepassing ook tijdswinst op. Ongeveer een kwartier per wissel. “Op een weekend waarin bij sommige projecten tien tot twintig wissels worden vervangen of geplaatst, kan dat twee uur schelen en zo de buffer vormen die je nodig hebt om tegenvallers op te vangen.”

Veilige afstand

Het systeem van Rail1435 is toepasbaar op elk wissel. In iedere set zitten drie klemmen, waarvan een voor een Engels wissel. De klemmen wegen 2,5 kilo per stuk en zijn 1,30 meter lang. Het geheel kan in een koffer vervoerd worden in een normale auto. Naast het sneller en nauwkeuriger bouwen van wissels, zorgt het WPS ook voor een veiligere werkplek. “Je bevestigt de klemmen voordat de kraan het wissel optakelt en op zijn plek legt. De landmeter kan het wissel nu op een veilige afstand positioneren. Voorheen moest hij continue op en neer lopen tussen de voor en achterkant van het wissel om tijdens het plaatsen te controleren of hij op de goede plek komt te liggen, met alle risico’s van dien. Dat hoeft nu dus niet meer”, legt Van der Zwalm uit.

In totaal werkte Rail1435 vijf jaar lang aan de ontwikkkeling van het systeem. “We zijn in 2015 gestart en drie jaar later hadden we het huidige product. In 2017 wonnen we er een innovatieprijs mee op vakbeurs RailTech Europe. In de tussentijd blijven we het systeem doorontwikkelen.” Er zijn al vier aannemers die volgens Rail 1435 tot volle tevredenheid met WPS werken. Om een bredere inzet mogelijk te maken is het bedrijf onlangs in zee gegaan met Alom uit het Zuid-Hollandse Arkel. Daar is de set zowel te koop als te huur.

Europees patent

“Bij ons ligt de focus op innovatie en dienstverlening voor aannemers op grote projecten. We zijn goed in het bedenken en uitwerken van ideeën. Om ze vervolgens goed te vermarkten past minder goed binnen ons bedrijf. Daarom zijn we een samenwerking gestart met Alom. Zij vinden het interessant om het system te verkopen, maar ook om het te verhuren. Zij hebben ook een beter dienstenpakket in huis voor het leveren en verhuren van gereedschap. We zien ook allebei internationale kansen voor WPS. Het is Europees gepatenteerd dus we zijn er klaar voor.”