Op het spoor vielen het afgelopen jaar zestien dodelijke slachtoffers, zes zwaargewonden en elf lichtgewonden. Verder steeg het groeiend aantal Stop Tonend Sein-passages (STS-passages). Dat blijkt uit het onlangs gepubliceerde Jaarverslag Spoorveiligheid 2018 van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). 

In totaal zijn veertien dodelijke slachtoffers en drie zwaargewonden het gevolg van een overwegongeval, onder wie de slachtoffers van het ongeval met de Stint in Oss. “Overwegen blijven dus het grootste punt van zorg”, aldus de ILT. In 2018 zijn er volgens het verslag 26 overwegen opgeheven. Dat is meer dan in de twee jaar ervoor. Er zijn geen nieuwe overwegen aangelegd. Maar er zijn wel 108 ongeregistreerde overwegen bekend geworden. Dit doordat ProRail de administratie van overwegen in 2018 bijgewerkt heeft. Deze nieuw geregistreerde overwegen bevinden zich voornamelijk in haven- en industriegebieden, waar treinen maximaal met 30 kilometer per uur mogen rijden.

STS-passages

Opvallend is het groeiend aantal STS-passages, zoals rijden door rood op het spoor wordt genoemd. Afgelopen jaar werden er 137 geregistreerd, een stijging van 30 procent ten opzichte van de jaren ervoor. Een belangrijke oorzaak is volgens de ILT dat treinpersoneel, treindienstleiders en werkvoorbereiders afwijken van procedures. Deze oorzaak is versterkt doordat in 2018 de werkprocedures op sommige rangeerterreinen daadwerkelijk veranderd zijn.

Bijkomend voordeel van de veranderde werkprocedures is wel dat door rood rijden nu beter worden geregistreerd. Er is dus minder onderrapportage, constateert de inspectie. Verder neemt het aantal STS-passages weliswaar toe, maar neemt het gevaar van deze passage af. “Slechts 26 (19 procent) STS-passages zijn daadwerkelijk gevaarlijk. Aan de ene kant wordt er relatief veel door rood gereden op rangeerterreinen. Door de lage snelheden is hier minder kans op gevaar. Bekijk hier het volledige jaarverslag van de ILT.

ERTMS zorgt voor groter risico

De inspectie signaleert verder dat het upgraden van de seinen met ATB Vv daadwerkelijk zorgt voor een verbeterde beveiliging. Terwijl STS-passages onder beveiliging van ERTMS Level 1 juist relatief een groter risico vormen. Het Europese systeem is volgens de ILT slecht in staat om het risico op een gevaarlijk punt (GVP+) te beperken. “Dit heeft vooral betrekking op de ERTMS L1 rangeergebieden. Hier is geen remcurvebewaking onder de 40 km/uur en er wordt veelal gerangeerd zonder rijweginstelling.”

De ILT wil meer onderzoek doen naar de onderliggende oorzaken hiervan. Daarvoor zijn de ERTMS trein-baan communicatie gegevens nodig. De inspectie vroeg deze gegevens naar eigen zeggen in 2014 al op bij ProRail.  ProRail is bereid ze te delen, maar heeft toestemming nodig van de vervoerders. Een aantal van hen weigert tot nu toe.

Lees ook:

• Aantal STS-passages neemt toe met ruim 25 procent
• Inspecteur generaal ILT Jan van den Bos: ‘Veiligheid is niet vrijblijvend’
• Veiligheid op het spoor: de erfenis van Olivia Bazlinton