Uit een onderzoek van het AD blijkt dat het – inmiddels afgeschoten – verkeersproject ‘westelijke rondweg’ in Amersfoort 34 miljoen euro heeft gekost. Daarvoor in de plaats komt er nu – onder meer – een spoortunnel. De westelijke rondweg komt er dus niet en derhalve mag je stellen dat het immense bedrag gewoon door het putje is gespoeld.

Het plan voor de westelijke rondweg heeft decennia lang voor veel discussie gezorgd. In 2022 besloot het nieuwe stadsbestuur om het plan niet door te zetten: alle tekeningen gingen de prullenbak in en al het geld dat er met de voorbereidingen op het project gemoeid was, werd ‘afgeschreven’. Al bij al gaat het dan om een bedrag van grofweg 34 miljoen euro. “Dit bedrag klopt, met de nadrukkelijke kanttekening dat er nog geen afrekening van het project is geweest en er nog geen accountant naar heeft gekeken”, bevestigt gemeentewoordvoerder Manolito Buth tegenover het AD. Het leeuwendeel van dit bedrag kwam uit een subsidiepot van de provincie Utrecht, maar ook de gemeente Amersfoort betaalde er aan mee.

Het geld werd gebruikt voor de aankoop van de benodigde gronden, voor compensatie van bomen, voor het verleggen van kabels en leidingen, alsmede allerhande andere voorbereidende werkzaamheden. Daarnaast ging er veel geld naar ellenlange rapporten, waaraan ambtenaren en ingenieursbureaus vele jaren werkten.

Uiteindelijk werd dus besloten om het plan niet uit te voeren. Er bleken te veel haken en ogen aan het project te kleven. Ook een belangrijk deel van de Amersfoortse bevolking keerde zich tegen het voornemen om het project uit te voeren, daar er maar liefst 3500 bomen moesten sneuvelen voor de rondweg. Dat werd de Amersfoorters te gortig. In de voorbereiding op de aanleg van de rondweg werden er zelfs al 1700 bomen gekapt.

Bovendien dreigden de totale kosten veel te hoog te worden. Het oorspronkelijke kostenplaatje van 68 miljoen leek met 45 miljoen euro overschreden te gaan worden, door inflatie, kostenstijgingen en de tijd die passeerde. De laatste berekeningen gaven aan dat het plan 113 miljoen zou gaan kosten.

Geluk bij een ongeluk voor de gemeente Amersfoort: het geld hoeft niet te worden terugbetaald aan de provincie. Uit afspraken met de provincie blijkt namelijk dat Amersfoort zich wel moest inspannen voor het verkeersproject, maar dat er geen verplichting gold tot aanleg.

Geen rondweg, maar spoortunnel en fietsplan

De westelijke rondweg kwam er dus niet, een alternatief komt er wel. Het nieuwe plan heet ‘Fiets Veilig Westzijde Amersfoort’ en is dus vooral gericht op fietsers en wandelaars. Er worden in dat project twee fietstunnels aangelegd bij de Stichtse Rotonde, er komt een veilig kruispunt bij de Soesterweg en er worden nieuwe, dan wel verbeterde fietspaden aangelegd. Bij de spoorovergang aan de Barchman Wuytierslaan komt een tunnel voor fietsers, wandelaars, bussen en hulpdiensten. Voor dit plan kan de schop al vanaf volgend jaar de grond in.

Het nieuwe plan is weliswaar goedkoper dan dat van de westelijke rondweg, maar ook hier lopen de kosten volgens het AD al in rap tempo op. Aanvankelijk werd het project geschat op 15 tot 25 miljoen euro, maar inmiddels zijn de kosten al opgelopen tot 32,5 miljoen. Wethouder Tyas Bijlholt (D66) stelt tegen het AD dat de eerste kostenberaming “een grove schatting” betrof. “Nu is er veel gedetailleerder gekeken en er is er rekening gehouden met financiële risico’s. Liever iets te hoog inschatten, dan straks een tekort hebben.” De gemeente Amersfoort neemt een kwart van het uiteindelijke bedrag voor haar rekening, het Rijk betaalt de helft. De provincie moet het laatste kwart nog wel toezeggen.

(Dit artikel verscheen dinsdag al op zustermagazine Infrasite)

Lees ook:

• ‘ProRail belooft nieuwe uitstraling voor betonstation Schothorst’
• De schop in de grond voor verlenging Ponlijn bij Amersfoort
• Anton Rail mag zich naar hartelust uitleven op Amersfoort Centraal