Als er geen extra geld wordt vrijgemaakt voor het spooronderhoud dan heeft dit grote consequenties voor de bereikbaarheid van de Rotterdamse haven. Dit leidt tot aanzienlijke hinder en economische schade voor spoorgoederenvervoerders. Dat schrijft staatssecretaris Steven van Weyenberg in antwoorden op vragen van D66-Kamerlid Faissal Boulakjar.

Boulakjar vroeg aan de bewindsman naar aanleiding van de begroting van het ministerie welke risico’s worden gelopen bij het onderhoudstekort van ongeveer 200 miljoen euro. Van Weyenberg vindt dat de instandhouding van het spoor in de havengebieden “om een inhaalslag” vraagt.

Financiële tegenvaller inpassen in de begroting

De staatssecretaris meldde enkele weken geleden in een Kamerbrief dat er extra geld nodig is om onderhoudsachterstanden in het Rotterdamse havengebied weg te werken. Hij wijst erop dat in de Voorjaarsnota een concreet voorstel wordt opgenomen om de financiële tegenvaller voor 2022 in de begroting in te passen.

Voor het oplossen van de onderhoudsachterstanden in het havengebied is er al enkele jaren een verbeterprogramma van ProRail. “Vanaf 2022 valt dit programma onder de beheerconcessie, waardoor aandacht voor het onderhoud in het Rotterdamse havengebied beter geborgd wordt”, aldus de bewindsman.

Instandhoudingskosten spoor vallen duurder uit

Vorig jaar werd er nog gedacht dat vanaf 2026 gemiddeld jaarlijks een tekort zou zijn van 200 miljoen euro. In een recente brief over de instandhouding van het spoor meldde Van Weyenberg dat de instandhoudingskosten in de periode tot en met 2030 gemiddeld ongeveer 100 tot 150 miljoen euro duurder uitvallen.

De hogere kosten zijn een gevolg van de toegenomen intensiteit waarmee het spoor wordt bereden, hogere beheerkosten voor ICT, de uitvoering van extra taken die ProRail erbij heeft gekregen in het geval van een aanrijding met een persoon en het inlopen van achterstallig onderhoud van spoorse infrastructuur in het Rotterdams havengebied. Voor het jaar 2022 gaat het specifiek om een bedrag van 165 miljoen euro.

De staatssecretaris meldt dat als daarbij invulling wordt gegeven aan een “klimaatrobuuste uitvoering, duurzaamheidseisen en cyberveiligheid” dit mogelijk leidt tot een kostenverhoging van ongeveer 150 tot 200 miljoen per jaar.

Grote consequenties voor bereikbaarheid

“Zonder extra middelen voor instandhouding zullen er keuzes moeten worden gemaakt over de eisen die we aan het de netwerkkwaliteit stellen, welk onderhoud nog wel kan worden uitgevoerd en welk onderhoud wordt uitgesteld. Dit heeft naar verwachting grote consequenties voor de bereikbaarheid en gaat gepaard met aanzienlijke hinder en economische schade.”

Hans-Willem Vroon van spoorgoederen-belangenorganisatie RailGood zegt in een reactie het een goed teken te vinden dat “de politiek doordrongen is” van de opgave die er is in de Rotterdamse Haven. Volgens hem moet er nog 50 miljoen euro bovenop de door de staatssecretaris genoemde 200 miljoen worden geïnvesteerd om de spoorinfrastructuur echt op orde te krijgen.

Aanhoudende storingen door achterstallig onderhoud

De Rotterdamse haven lijdt al jaren onder aanhoudende storingen door achterstallig onderhoud. Al in oktober 2020 werd in het rapport Crisislab geconcludeerd dat deze het gevolg van uitgestelde investeringen en onderhoud en een versnipperd beheer door ProRail.

Zo waren er de afgelopen jaren onder meer problemen met de blusvoorzieningen op emplacement Waalhaven, waardoor gedurende langere periodes niet kon worden gerangeerd met gevaarlijke stoffen. Ook zijn er regelmatig problemen door defecten aan het verouderde heuvelsysteem op rangeerterrein Kijkhoek.

Lees ook:

• Brandbrief Mobiliteitsalliantie: 3 miljard extra nodig voor instandhouding infra
• Blustrein emplacement Waalhaven tenminste tot 2023 in gebruik
• Miljoenennota: anderhalf miljard euro voor ProRail
• ‘Het structureel op orde brengen van de Havenspoorlijn is een van onze prioriteiten’
• Rapport CrisisLab: slechte spoorgoedereninfra door uitgesteld onderhoud en versnipperd beleid
• ‘Op de Havenspoorlijn zijn zaken blijven liggen’