Training RAMS-veiligheidsnormen is meestal ‘een eye-opener’
Ricardo Rail gaf afgelopen jaar trainingen aan ProRail waarin het werken met de RAMS-veiligheidsnormen (Reliability, Availability, Maintainability & Safety) centraal staat. “Het is niet theoretisch, maar vooral een manier van werken”, zegt trainer Hans Kuijpers. “Deelnemers krijgen een routekaart aangeboden waarin ze leren wat de grote lijn is in die norm en hoe je die kunt toepassen?”
Formele veiligheidseisen voor een project zijn de afgelopen jaren strenger geworden. Medewerkers moeten steeds vaker aantoonbaar opgeleid zijn voor toepassing van de RAMS-norm EN 50126. Hans Kuijpers vertelt dat de veiligheidsnorm als geheel vrij moeilijk te lezen is. “Er staat ontzettend veel in, daardoor zie je snel door de bomen het bos niet meer. In de training krijg je handvatten hoe je ervoor zorgt dat de resultaten zijn wat je aan het begin voor ogen had, op een gestructureerde manier.”
Er zijn veel misverstanden over deze normen, meent Kuijpers. “Veel mensen denken dat ze leiden tot een theoretische papierwinkel, die in werkelijkheid niks oplost. Dat is jammer, want als je het niet gebruikt loop je veel meer kans dat je niet uitkomt bij het gewenste resultaat. Het gaat om het gedoseerd toepassen.”
Denken in oplossingen
Belangrijk aan de norm is, hoe je goede specificaties afleidt uit de klantwens. “Als iemand zegt, ‘ik wil een leuke auto’, dan heeft iemand anders daar waarschijnlijk een heel ander beeld bij dan ik.” Het gaat erom hoe je specificeert, legt Kuijpers uit. “Niet in allerlei technische oplossingen, maar in functionaliteiten.”
De training, bestaande uit twee halve dagen, werd gegeven door Hans Kuijpers, Senior Consultant en Safety Manager, en junior consultant Daniël ’t Hooft. Kuijpers heeft veel praktijkervaring: “We zijn zelf dagelijks met de inhoud bezig. Zo ben ik bijvoorbeeld Safety Manager van de geplande tramlijn van Maastricht naar het Belgische Hasselt. Dat ik daarnaast kennis mag overdragen via deze trainingen vind ik erg leuk en waardevol.”
In de tweede trainingsdag komt vooral veiligheid aan de orde en de Europese verordening CSM-REA (Common Safety Method of Risk Evaluation and Assessment). Kuijpers: “Waar het om gaat is dat als iemand een wijziging aanbrengt in het spoorwegsysteem, je aantoont dat het systeem daarna nog steeds veilig is. Dus niet alleen kijken naar jouw eigen kleine wijziging, maar wat die wijziging in het grote geheel teweegbrengt.”
Van projectmanager tot tester
Bij de training die afgelopen jaar werd gegeven deden allerlei mensen mee uit projecten voor software voor railverkeersleiding. Er zaten mensen bij die projectmanager zijn, maar ook software-ontwerpers, applicatiebeheerders en mensen die in de testfase werkzaam zijn. Ook mensen van externe softwareleveranciers deden mee. Kuijpers: “Het leuke was de hele gemixte groep aan mensen, iedereen reageert vanuit zijn eigen functie en kennis, waardoor je veel interactie krijgt.”
Menno Rook, veiligheidsmanager van ProRail ICT: “ICT-systemen spelen een steeds grotere rol in onze operationele processen. Om de veiligheid te borgen ontwikkelen we de systemen steeds vaker volgens CENELEC-normen. Ricardo ontwikkelde voor ons een praktische, interactieve training. De deelnemers zijn over het algemeen enthousiast.
Meestal is het een eye-opener dat het niet alleen om risicoanalyses en safety cases gaat, maar ook over specificeren van eisen en daarbij al nadenken over hoe tijdens de ontwikkeling en het testen kan worden getoetst of aan de eisen is voldaan en of deze tot het gewenste product leiden. Door deze training heeft iedereen in een CENELEC-project weer de nodige basiskennis. Voor sommige is dat nieuw, voor sommige een opfrisser. We gaan deze cursussen regelmatig herhalen zodat de kennis op peil blijft.”
Door corona online
Na een aantal groepen gehad te hebben brak corona uit, en werd de training genoodzaakt online voortgezet. Kuijpers vertelt dat de cursus enigszins moest worden omgegooid. “Ik hecht heel veel waarde aan groepsdiscussies, in een online sessie is dat natuurlijk lastiger.” De interactie werd behouden door gebruik te maken van Mentimeter, een tool waarmee er realtime interactie mogelijk is. “Mensen reageerden bijvoorbeeld op stellingen, en we lieten hen ook de reacties toelichten. Hierin hebben we onze weg gevonden, en waren er positieve evaluaties.”
Menno Rook vult aan: “de deelnemers reageren verschillend. Voor sommigen werkt dit prima, anderen geven aan zich online minder te kunnen concentreren of de interactie met andere deelnemers te missen. Ricardo heeft met o.a. Mentimeter de cursus zo goed mogelijk aangepast voor digitale toepassing. Een van de deelnemers gaf aan: “Dit was de beste virtuele training die ik tot nu toe heb gehad!.”
Lees ook:
