ProRail pakte dit jaar 67 overwegen aan, nog 113 te gaan
Overwegen, en met name de niet actief beveiligde variant zonder bomen, bellen en lampen, zijn ProRail en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een doorn in het oog. Nederland telt 180 NABO’s die op de nominatie staan om te worden opgeheven of beveiligd. Tegen 2023 moeten alle openbaar toegankelijke NABO zijn aangepakt. Dit jaar zijn er alvast 67 gesloten, al is het maar met spoorbomen als er een trein aan komt.
Een van de laatste grote slagen die ProRail dit jaar maakte, is de afspraak met de gemeente en andere belanghebbenden in Winterswijk om volgend jaar elf overwegen te sluiten of beveiligen. Het gaat hierbij om zes particuliere overwegen en vijf openbare. Van die laatste worden er twee beveiligd en is er een tunnel in voorbereiding voor de derde. “Twee gaan er dus sowieso uit en de derde volgt als de tunnel er is”, legt ProRail-woordvoerder Aldert Baas uit.
Winterswijk
“In Winterswijk heeft er in september vorig jaar nog een ernstig ongeval plaatsgevonden op de Vreehorstweg. Die overweg is meteen daarna dichtgezet. Maar we zijn al lange tijd met de gemeente in gesprek om onbewaakte overwegen te sluiten. Het Programma Aanpak Onbewaakte Overwegen dat loopt sinds 2017 heeft hier wel geholpen.”
Binnen dit programma zijn 180 van de in totaal 350 onbewaakte overwegen die Nederland telt, aangewezen om te worden beveiligd of opgeheven. Het rijk neemt hierbij 50 procent van de kosten voor zijn rekening en gemeente en provincie ieder 25 procent. Vanaf 2018 konden de eerste stappen worden gezet en sindsdien konden er ieder jaar meer overwegen dicht. In 2019 waren het er 42. ProRail kiest bij het sluiten van overwegen voor de zogenaamde gebiedsgerichte aanpak.
Groter plaatje
“In die gebiedsgerichte aanpak werken we actief samen met de gemeente naar het effect van een sluiting. Naar het grotere plaatje. Op die manier kun je ook meerdere overwegen in een gebied in de plannen betrekken. Dat hebben we gedaan in Winterswijk met elf overwegen, maar ook in Hof van Twente met dertien overwegen en in Lochem, waar we een akkoord sloten voor negen overwegen. Het kost meer tijd als je een groter gesprek voert, maar het levert wel op dat je in een keer een veel breder pakket aan overwegen kunt aanpakken. Tegelijkertijd is het ook toekomstvaster en met meer draagvlak vanuit de omgeving.”
Ook voor volgend jaar zijn er een aantal van deze pakketten gepland, maar ProRail wil hier niets over kwijt. “We kunnen daar niet op vooruit lopen, dat zijn akkoorden die wij met de gemeenten aan tafel bespreken en proberen verder te komen. Voor dit jaar staan we op 67 overwegen die we daadwerkelijk hebben kunnen aanpakken en daarnaast dus nog een heel aantal akkoorden die we hebben kunnen sluiten voor volgend jaar. Wat dat betreft is 2020 dus een mooi jaar.”
Bijna-aanrijdingen
Vanaf volgend jaar heeft ProRail hierbij een extra hulpmiddel. Harde cijfers over het aantal bijna-aanrijdingen. Sinds kort worden meldingen van machinisten hierover apart geregistreerd. “In gesprekken met omgeving en gemeenten horen we vaak als argument, maar hier is nog nooit iets gebeurd. Daar willen wij juist niet op wachten.”
“Van machinisten horen we dat het regelmatig maar net goed gaat. We werken nu aan een systematiek waarin we registeren hoe dit soort incidenten gerelateerd zijn aan een locatie. Dan kun je zien hoe vaak het bijna mis is gegaan bij een bepaalde overweg. Afgelopen weekend hadden we al weer twee meldingen. Een in Friesland van een pakketbezorger die ternauwernood aan een aanrijding wist te ontsnappen. En niet veel later in de omgeving van Almelo en Hengelo waar een scootmobiel net op tijd van de overweg was. Het ging hier ook om overwegen waar geen bomen en bellen stonden.”
Ijsberg
Tot nu toe werden er dit jaar 25 van dit soort bijna-aanrijdingen geregistreerd, maar ProRail vermoedt dat het hier slechts om een topje van de ijsberg gaat. De meeste NABO staan in Nederland in de landelijke gebieden waar relatief veel spoor ligt. De provincies Gelderland, Groningen en Overijssel zijn hierbij koploper. Verreweg de meeste van dit soort overwegen, zo’n 80 procent ligt in Noord-Oost Nederland.
Kijk hier de uitzending van SpoorProTV en het volledige interview met Aldert Baas terug:
Lees ook:
