Installatie met beweegbare bovenleiding in gebruik genomen voor onderhoud ICNG

Onderhoudswerkplaats Watergraafsmeer in Amsterdam is in het afgelopen jaar omgebouwd om de Intercity Nieuwe Generatie (ICNG) te kunnen onderhouden. VolkerRail, Pilz, Broeze Nijverdal en LiftingPlus hebben een installatie ontworpen met een beweegbare bovenleiding en een kraan die een gewicht van 1500 kilo aan componenten op kan tillen. De ICNG zal in de loop van 2021 op het Nederlandse spoor gaan rijden, Watergraafsmeer is al klaar voor de komst van de nieuwe, snelle trein.

Project engineer Maarten van Dis van Pilz: “Wat bijzonder is aan de onderhoudswerkplaats in Watergraafsmeer is dat treinen op eigen kracht naar binnen kunnen rijden. Omdat veel van de techniek van de ICNG zich in de bovenkant van de trein bevindt, zoals de airco’s, zit de bovenleiding van de werkplaats hierbij echter in de weg.”

Ontwerp

De partijen ontwierpen daarom in opdracht van spoorvervoerder NS een unieke installatie voor de nieuwe, snelle passagierstrein. Projectleider Arjan van Bommel van Pilz: “Eerst hing in de onderhoudswerkplaats een vaste bovenleiding. Deze hebben wij vervangen door beweegbare delen. Daarnaast zijn door een derde partij beweegbare bordessen ontworpen, gebouwd en geleverd die aansluiten op de bovenkant van de trein. Daar kunnen monteurs overheen lopen, zodat ze hun werk op een veilige manier kunnen uitvoeren.”

Dit was een uniek project, omdat deze hele installatie nog niet bestond. We hebben daarom iets geheel nieuws bedacht en daar een proof of concept voor ontwikkeld”, legt van Dis uit. “We hebben de beweegbare bovenleiding gecombineerd met een kraan. Deze kraan kan een gewicht van tot 1.500 kilo aan componenten van het dak tillen. Het is een bijzondere constructie, omdat er in eerste instantie werd gedacht dat er geen ruimte voor de kraan zou zijn, maar we dit toch voor elkaar hebben kunnen krijgen.” De kraan is uitschuifbaar.

Veiligheidsdossier en risicobeoordeling

Pilz heeft het volledige veiligheidsdossier opgesteld en de risicobeoordeling op zich genomen. Dit was een echte mijlpaal voor ons bedrijf. Over een spoor van 220 meter zorgen twintig verschillende aandrijvingen die gesynchroniseerd bewegen ervoor dat de bovenleiding in een exact rechte positie wordt bewogen.”

Van Bommel: “De hoofdaannemer van het project was VolkerRail. VolkerRail werkte hierin samen met Broeze Nijverdal, Lifting Plus en Pilz.” Broeze Nijverdal is een specialist in industriële toepassingen, Lifting Plus was verantwoordelijk voor de kraan en Pilz voor de aansturing en veiligheidsbeoordeling. “VolkerRail stelde een projectgroep samen met daarin projectmanagers uit alle betrokken partijen.”

In september en oktober vorig jaar werd de proefopstelling getest. Projectmanager Erik Römkens van NS gaf een toelichting tijdens de proef: “Het gaat om een proefopstelling die Broeze Nijverdal, Pilz en VolkerRail hebben gebouwd. De proefopstelling gebruiken we om te kijken of wat zij bedacht hebben ook daadwerkelijk werkt. Het is een levensduurtest, dus we willen dat ze voor NS aantonen dat wat bedacht is ook dertig jaar lang in stand blijft.”

COVID-19

Een half jaar daarna had het projectteam, net zoals vele andere projectteams, te maken met de uitbraak van COVID-19. Van Dis: “We hebben extra schaftketen geplaatst om daarmee de partijen van elkaar te scheiden, zodat je niet met vier verschillende bedrijven in één ruimte zit. In de onderhoudswerkplaats zelf was het geen probleem om afstand te houden, omdat die heel ruim is opgezet.”

Het team heeft in juni van dit jaar het project tot een goed einde weten te brengen en de installatie opgeleverd. Mogelijk komt er een soortgelijke installatie in de onderhoudswerkplaats van NS in Leidschendam alleen is dit volgens Van Dis ‘nog wel toekomstmuziek’. “We hebben in totaal met twintig mensen op een hele leuke manier samen aan het project gewerkt. We hadden allemaal belang bij een goede afloop”, besluit Van Dis.